โองการลัยละตุลมะบีต

โองการลัยละตุลมะบีต (ภาษาอาหรับ: آية ليلة المبيت) หรือโองการอัชชิรออ์ (อัลบะเกาะเราะฮ์ : 207) ถูกประทานลงมา เกี่ยวกับประเด็นการเสียสละของท่าน อะลี (อ.) ใน คืนลัยละตุลมะบีต เพื่อรักษาชีวิตของ ศาสดาของอิสลาม (ศ็อลฯ) โดยเขานอนแทนที่ศาสดา โองการนี้ ยังเป็นการยกย่องต่อบุคคลที่ยอมเสียสละตัวเอง เพื่อแสวงหาความพอพระทัยจาก อัลลอฮ์ (ซ.บ.)

ตัวบทและคำแปลของโองการ

บทอัลบะเกาะเราะฮ์ โองการที่ 207 เป็นที่รู้จักว่า โองการชิรออ์ หรือโองการอิชติรออ์:

وَمِنَ النَّاسِ مَن يَشْرِ‌ي نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْ‌ضَاتِ اللَّـهِ وَاللَّـهُ رَ‌ءُوفٌ بِالْعِبَادِ “และในหมู่มนุษย์นั้น ได้มีผู้ที่ขายตัวของเขา เพื่อแสวงหาความพอพระทัยของอัลลอฮ์และพระองค์ เป็นผู้ทรงปรานีแก่ปวงบ่าวทั้งหลาย”

อัสบาบุลนุซูล (สาเหตุการประทานลงมา)

อัลลามะฮ์ ฏอบาฏอบาอี เขียนในหนังสือ อัลมีซาน ว่า : มีริวายะฮ์(คำรายงาน) จำนวนมากที่รายงานว่า โองการชิรออ์ถูกประทานลงมาในกรณีลัยละตุลมะบีต(1) ตามคำกล่าวของ อะบิลฮะดีด มุอ์ตะซิลีย์ ชาวอะฮ์ลิซซุนนะฮ์ ในหนังสือชะเราะห์นะฮ์ญุลบะลาเฆาะฮ์ เขียนว่า บรรดานักตัฟซีร อัลกุรอาน ทั้งหมดมีความเชื่อว่า โองการนี้ที่เกี่ยวกับความสูงส่งของอิมามอะลีถูกประทานลงมาในเหตุการณ์คืนลัยละตุลมะบีต(2) ในค่ำคืนลัยละตุลมะบีต เหล่ามุชริก (ผู้ตั้งภาคี) ได้รวมตัวกันโดยตั้งใจที่จะบุกโจมตีบ้านของ ศาสดาของอิสลาม(ศ็อลฯ) และทำการลอบสังหารเขา และในคืนนี้เอง อิมามอะลี(อ.) ได้นอนหลับแทนที่ศาสดาเพื่อรักษาชีวิตของเขา ด้วยเหตุนี้เอง ศาสดาจึงรอดพ้นจากแผนการร้ายของเหล่ามุชริก(3)

แต่ทว่า ผู้รู้ฝ่ายอะฮ์ลิซซุนนะฮ์บางคน อ้างริวายะฮ์ว่า โองการนี้ถูกประทานลงมาให้บุคคล เช่น อะบูซัร ศุฮัยบ์ บินซะนาน (4) อัมมาร ยาซิร บิดาและมารดาของเขา ค็อบบาบ บินอัรต์ และ บิลาล ฮะบะชีย์ (5) ขณะที่ความเชื่อถือของริวายะฮ์เหล่านี้ ยังเป็นที่สงสัย และตามคำกล่าวบรรดาผู้ค้นคว้าระบุว่า ริวายะฮ์เหล่านี้เกิดขึ้นด้วยความเป็นอคติและมีแรงจูงใจเพื่อปกปิดความประเสริฐของอิมามอะลี(อ.)(6)

ประเด็นสำคัญในคำอธิบาย

คำว่า ยัชรี «یَشْری» ในโองการนี้มาจากรากศัพท์ของคำว่า «ชิรออ์» (7) ซึ่งหมายถึง การซื้อขาย(8) โองการชิรออ์ ได้กล่าวถึงบุคคลที่แสวงหาความพึงพอพระทัยจากอัลลอฮ์ ด้วยการมอบชีวิตของตัวเอง(9) บุคคลเหล่านี้อยู่ตรงกันข้ามกลุ่มชนหนึ่งที่มีกล่าวไว้ในโองการที่ 204 จนถึง 206 หมายถึง ผู้ที่เห็นแก่ตัว ดื้อรั้น เป็นศัตรู และเป็น คนตีสองหน้า (มุนาฟิก) ที่แสร้งว่าเป็นผู้ที่มีความหวังดี แต่เป้าหมายของพวกเขา คือ การก่อความเสียหาย(10) ตามคำกล่าวของอัลลามะฮ์ ฏอบาฏอบาอี กล่าวว่า บริบทของโองการเหล่านี้แสดงให้เห็นว่า ตัวอย่างของสองกลุ่มชนนี้เกิดขึ้นในสมัยของศาสดา(11) แม้ว่า ผู้แปลอัลกุรอานบางคน จะแปลประโยคสุดท้ายของโองการนี้ว่า และอัลลอฮ์ทรงปราณีแก่ปวงบ่าวทั้งหลาย ด้วยสิทธิของปวงบ่าวนี้(ที่แสวงหาความพึงพอพระทัยจากอัลลอฮ์) แต่อัลลามะฮ์ ซัยยิดมุฮัมมัด ฮุเซน ฏอบาฏอบาอี ความหมายของปวงบ่าวของฉันที่ได้รับความปราณีจากอัลลอฮ์ คือ เหล่าบุคคลที่เสียสละชีวิตจึงได้รับความเมตตาปราณีจากพระองค์ ซึ่งในความจริงแล้ว ปวงบ่าวของพระองค์ ผู้ที่เสียสละชีวิตของตนเอง เพื่อแสวงหาความพึงพอพระทัยจากพระองค์ เขาจะได้รับความปราณีจากพระองค์

สาม ประเภทของการซื้อขายชีวิตของมนุษย์

บรรดา นักตัฟซีร บางคนได้อธิบายโองการชิรออ์ ว่า การซื้อขายชีวิตของมนุษย์ ถูกแบ่งออกเป็น สามระดับชั้น ด้วยกัน : การซื้อขายด้วยความหวาดกลัวต่อไฟ นรก ,การซื้อขายชีวิตด้วยความรักที่มีต่อ สวรรค์ และการซื้อขายชีวิต เพราะต้องการแสวงหาความพึงพอพระทัยจากพระผู้เป็นเจ้า ดังนั้น ประเภทที่สามจึงเป็นระดับชั้นที่สูงที่สุดของการซื้อขายชีวิตของมนุษย์ และเขาไม่ต้องการรางวัลตอบแทนใดๆ ซึ่งจะเห็นได้ว่า ในเหตุการณ์การนอนของ อิมามอะลี (อ.) แทนที่ ศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) ในคืนลัยละตุลมะบีต เป็นอีกตัวอย่างหนึ่งของประเภทที่สาม(13) ตามคำกล่าวของอัลลามะฮ์ ฏอบาฏอบาอี กล่าวว่า ความหมายของการซื้อขายชีวิต เพื่อแสวงหาความพึงพอพระทัยของพระผู้เป็นเจ้า คือ บุคคลเหล่านี้ไม่ต้องการสิ่งใด นอกจากการทำให้พระองค์ทรงพอพระทัยต่อเขา และสิ่งใดก็ตามที่พวกเขาต้องการ ก็เป็นความต้องการของพระองค์ด้วยเช่นกัน ไม่ใช่จากอารมณ์ของพวกเขา(14)