ลัยละตุลมะบีต
ลัยละตุลมะบี (ภาษาอาหรับ : لَیلَةُالمَبیت) เป็นคืนที่อิมามอะลี (อ.) ได้นอนหลับบนเตียงของศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) เพื่อรักษาชีวิตเขา ในคืนนี้ เหล่ามุชริกกลุ่มหนึ่ง วางแผนที่จะโจมตีบ้านของศาสดาและจะสังหารเขา ตามคำสั่งของพระเจ้าและตามคำร้องขอของศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) อิมามอะลี (อ.) ได้นอนบนเตียงของศาสดา และผลลัพท์ก็คือ เหล่ามุชริก ไม่ได้สังเกตเห็นการหายไปของศาสดาและศาสนทูตของพระเจ้า (ศ็อลฯ) ยังสามารถอพยพไปยังเมืองมะดีนะฮ์ ในคืนนั้นได้อีกด้วย ส่วนมากของบรรดานักตัฟซีร เชื่อว่า การประทานอายะฮ์ ชิรออ์หรืออายะฮ์ ลัยละตุลมะบีต คือ การเสียสละของอิมามอะลี (อ.) ในลัยละตุลมะบีต ประวัติศาสตร์ของเหตุการณ์นี้ เกิดขึ้นในคืนแรกของเดือนรอบีอุลเอาวุล ปีแรกแห่งฮิจเราะฮ์ศักราช
สถานภาพและความสำคัญ
ลัยละตุลมะบีต เป็นเหตุการณ์ที่อิมามอะลี (อ.) นอนหลับบนเตียงของศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) เพื่อช่วยชีวิตของเขา เหตุการณ์นี้ ถือเป็นหนึ่งในความสูงส่งของอิมามอะลี (อ.) และอิมามอะลี (อ.) ได้ออกมาโต้แย้งในสภาทั้ง 6 คน เพื่อพิสูจน์ถึงความชอบธรรมของเขา (1) บรรดานักตัฟซีรทราบดีว่า การประทานลงมาของอายะฮ์ ชิรออ์ หรืออายะฮ์ ลัยละตุลมะบีต เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์นี้ และบ่งบอกถึงความสูงส่งของอิมามอะลี (อ.)[2]
ซัยยิด อิบนุฏอวูซ รายงานว่า ศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) ได้กล่าวถึงเหตุการณ์นี้ในการเทศนาธรรมเฆาะดีร และถือว่า เป็นภารกิจจากพระผู้เป็นเจ้าที่มีถึงอิมามอะลี (อ.)(3) นอกเหนือจากนี้ มีริวายะฮ์ รายงานว่า เมื่ออะลี (อ.) ได้นอนหลับบนเตียงของศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) ญิบรออีลได้เข้ามาอยู่เหนือศีรษะของเขา และมีกาอีล อยู่ทางใต้เท้าของเขา ญิบรออีล กล่าวว่า ช่างโชคดีเสียนี่กระไรที่มีบุคคลเสมือนดั่งเจ้า โอ้บุตรของอบูฏอลิบ ซึ่งพระผู้เป็นเจ้าทรงยกย่องเจ้าเหนือมวลมะลาอิกะฮ์ (4)
ความสูงส่งในการเสียสละของอาลี (อ.) ต่อการยอมจำนนของอิสมาอีล
ซัยยิด อิบนุฏอวูซ ได้เปรียบเทียบการเสียสละและการนอนของเขาบนเตียงของศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) กับการยอมจำนนของอิสมาอีล บุตรของศาสดาอิบรอฮิม ในเรื่องราวของการเชือดอิสมาอีล ในความเห็นของเขา ถือว่า การเสียสละของอิมามอะลีนั้นมีความสูงส่งการยอมจำนนของอิสมาอีล เพราะว่า อิสมาอีลพร้อมที่จะถูกบิดาของเขาเชือด แต่อิมามอะลี (อ.) ได้เตรียมตัวเองที่จะถูกเหล่าศัตรูของเขาสังหาร[5]
แผนการสังหารศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ)
จากแหล่งข้อมูลทางประวัติศาสตร์ รายงานว่า ผู้ปฏิเสธชาวกุเรชกลุ่มหนึ่งได้รวมตัวกันที่ ดารุนนัดวะฮ์ เพื่อตัดสินใจเกี่ยวกับวิธีจัดการกับศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) ในการประชุมครั้งนี้ มีการตัดสินใจว่า จะเลือกหนึ่งคนจากแต่ละเผ่า และจะโจมตีศาสดา (ศ็อลฯ) ในเวลากลางคืน และกลุ่มหนึ่งจะสังหารเขาในบ้านของเขา เพราะในกรณีนี้ เลือดของเขาจะกระจัดกระจายไปในทุกชนเผ่า และบะนีฮาชิม ซึ่งเป็นครอบครัวและจะแก้แค้นหนี้เลือดให้เขา ไม่สามารถที่จะทำสงครามกับทุกชนเผ่ากุเรชได้ทั้งหมด และจะต้องตกลงที่จะรับค่าเสียหาย (6)
หลังจากการตัดสินใจครั้งนี้ ญิบรออีลได้ส่งมายังศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) และแจ้งให้เขารับทราบถึงแผนการร้ายของเหล่ามุชริก [7] ดังนั้น ศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) จึงตัดสินใจออกจากบ้านของเขาไปยังเมืองมะดีนะฮ์ ก่อนที่เหล่ามุชริกจะเข้ามาถึง [8]
การนอนหลับของอะลี (อ.) บนเตียงของศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ)
มีริวายะฮ์จากมัจลิซี รายงานว่า ศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) กล่าวกับอะลี (อ.) ว่า เหล่ามุชริกต้องการที่จะสังหารฉันในคืนนี้ เจ้าจะนอนบนเตียงของฉันได้ไหม? อิมามอะลี (อ.) กล่าวว่า “ในสภาพนี้ ท่านจะมีสุขภาพแข็งแรงใช่หรือไม่? ศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) กล่าวว่า ใช่แล้ว อิมามอะลี (อ.) ยิ้ม พร้อมทั้งทำการซุญูดด้วยความขอบคุณ และเมื่อเขาเงยหน้าขึ้นจากการซุญูด เขากล่าวว่า จงกระทำในสิ่งที่เจ้าได้รับมอบหมายให้กระทำ เพื่อว่าตา หู และหัวใจของฉัน จะถูกเสียสละแก่ท่าน (9) ศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) ได้เข้ามาโอบกอดอะลี (อ.) แล้วทั้งสองก็ร้องไห้และแยกทางจากกัน (10)
เหล่ามุชริกได้ปิดล้อมบ้านของศาสดา (ศ็อลฯ) ตั้งแต่ช่วงแรกของคืน พวกเขาตกลงกันจะโจมตีในช่วงเที่ยงคืน แต่อบูละฮับบอกว่า ในเวลานี้ ผู้หญิงและเด็กอยู่ในบ้าน และต่อมาชาวอาหรับ จะพูดถึงเราว่า พวกเขาละเมิดความศักดิ์สิทธิ์ของลูกๆ ของลุงของตน [11] พวกเขาใช้ทุบอะลี (อ.) ที่กำลังนอนหลับอยู่บนเตียง เพื่อให้แน่ใจว่ามีคนนอนอยู่บนเตียง และพวกเขาไม่สงสัยเลยว่า เขา คือ ศาสนทูตของพระเจ้า (12) ในช่วงเช้า เมื่อพวกเขาบุกมายังบ้าน เมื่อพวกเขาเห็นอะลี ( อ.) นอนบนเตียงของศาสนทูตของพระเจ้า (ศ็อลฯ) พวกเขาพูดว่า มุฮัมมัด อยู่ที่ไหน? อะลี (อ.) ตอบว่า พวกท่านไม่ได้ฝากเขาไว้แก่ฉันแล้วพวกท่านจะต้องการจากฉัน? พวกท่านได้กระทำอะไรบางอย่างที่จำเป็นให้เขาต้องหนีออกจากบ้าน ในเวลานี้ พวกเขาได้โจมตีอะลี (อ.) และรังแกเขา แล้วลากเขาออกจากบ้านแล้วทุบตีเขา พวกเขากักขังเขาไว้ในมัสยิดอัลฮะรอม เป็นเวลาหนึ่งชั่วโมงแล้ว จึงปล่อยตัวเขาไป (13)
อีกรายงานหนึ่งระบุว่า เมื่ออะลี (อ.) เห็นพวกเขาชักดาบและเข้ามาหาเขา เขาก็หยิบดาบของคอลิด บิน วะลีด ซึ่งอยู่ข้างหน้าทุกคนด้วยอุบายและขับไล่พวกเขาให้ออกไปจากเขา พวกเขา บอกว่า เราไม่มีอะไรยุ่งเกี่ยวกับเจ้า แต่บอกมาว่า มุฮัมมัด (ศ็อลฯ) อยู่ที่ไหน? อะลีตอบว่า ฉันไม่รู้เกี่ยวกับเขา จากนั้น พวกกุเรชก็เริ่มค้นหาตัวศาสดา (ศ็อลฯ)[14]
เชคฏูซี เขียนในหนังสือ มิศบาฮุลมุตะฮัจญิด ว่า เวลาการเกิดขึ้นของเหตุการณ์นี้ ในคืนแรกของเดือนรอบีอุลเอาวัล ปีแรกแห่งการย้ายถิ่นฐาน (ฮิจญ์เราะฮ์) ของศาสดา (ศ็อลฯ) [15]
การประทานอายะฮ์ ชิรออ์ เกี่ยวกับความสูงส่งของอะลี (อ.)
บรรดานักวิชาการชีอะฮ์[16] และนักวิชาการอะห์ลิซซุนนะฮ์ กลุ่มหนึ่ง [17] เชื่อว่าอายะฮ์ลัยละตุลมะบีตหรือ อายะฮ์ ชิรออ์ (โองการที่ 207 ของซูเราะฮ์ อัล-บะเกาะเราะฮ์) ถูกประทานลงมาเพื่อแสดงถึงความสูงส่งของอะลี (อ.) ในเหตุการณ์ลัยละตุลมะบีต
อิบนุ อบิลฮะดีด ในหนังสือ ชะเราะห์ นะฮ์ญุลบะลาเฆาะฮ์ รายงานจากอาจารย์ของเขา อบู ญะอ์ฟัร ว่า ด้วยความเป็นมุตะวาติร พิสูจน์ให้เห็นว่า อายะฮ์นี้ได้ถูกประทานให้แก่อิมามอะลี (อ.) และผู้ใดก็ตามที่ปฏิเสธ ถือเขาเสียสติหรือไม่มีความเกี่ยวข้องกับบรรดามุสลิม[18]
ในอายะฮ์ ชิรออ์ พระผู้เป็นเจ้าทรงสรรเสริญผู้ที่ยินดีสละชีวิตเพื่อแลกกับการได้รับความพึงพอพระทัยจากพระองค์[19]
ผลงานด้านศิลปะ
บทกวี มีการเขียนบทกวีต่างๆที่เกี่ยวกับลัยละตุลมะบีต ฮะซัน บิน อะลี ฮะบัล หรือเป็นที่รู้จักในชื่อ อะมีรุชชุอะรอแห่งเยเมน ได้เขียนบทกวี ชื่อ นัฟซี ฟิดาอุลฆ็อรรอ ในปี 1076 ฮ.ศ. ซึ่งรายงานในดีวาน อัลฮะบัล บทกวีบางส่วนของเขา มีดังนี้:
مَنْ نامَ فی مَرقدِ النبی دُجی وَ اَعیُنُ المشرکینَ لمْ تَنَمِ فداه بالنفسَ لمْ یَخَفْ اَبدا ما دَبَّروا من عظیم کیدهم
คำแปล: [อะลี] คือ ผู้ที่นอนหลับอยู่บนเตียงของท่านศาสดา [อย่างสงบ] ในขณะที่เหล่ามุชริกไม่ได้นอนหลับ เพราะความหวาดกลัวอย่างรุนแรง เขา [อะลี] เสียสละชีวิตเพื่อเขา [ศาสดา] และเขาไม่เคยหวาดกลัวจากแผนการสมรู้ร่วมคิดอันยิ่งใหญ่ที่พวกเขาวางแผนการร้ายไว้(20)
บทกวีบางบทจากอิมามอะลี (อ.) :
وَقَيْتُ بِنَفْسِي خَيْرَ مَنْ وَطِئَ اَلْحَصَى وَ مَنْ طَافَ بِالْبَيْتِ اَلْعَتِيقِ وَ بِالْحَجَرِ رَسُولَ إِلَهِ اَلْخَلْقِ أَنْ مَكَرُوا بِهِ فَنَجَّاهُ ذُو اَلطَّوْلِ اَلْكَرِيمُ مِنَ اَلْمَكْرِ وَ بِتُّ أُرَاعِيهِمْ وَ مَا يُثْبِتُونَنِي وَ قَدْ صَبَرَتْ نَفْسِي عَلَى اَلْقَتْلِ وَ اَلْأَسْرِ.
คำแปล - ฉันได้ปกป้องบุคคลที่ดีที่สุดบนโลกด้วยชีวิตและผู้ที่เข้าเฏาะวาฟกะอ์บะฮ์และฮะญัร ศาสนทูตของพระเจ้าแห่งการสร้างสรรค์ ซึ่งเขาถูกหลอก พระองค์ ผู้ทรงอานุภาพทรงช่วยเขาให้พ้นจากกลอุบาย และฉันก็นอนบนเตียงและระมัดระวังพวกเขา แต่พวกเขาไม่ยอมปล่อยฉันไป และฉันก็เตรียมตัวที่จะถูกสังหารและถูกจับเป็นเชลย (21)
สารคดีเกี่ยวกับลัยละตุลมะบีต
สารคดีที่ผลิตขึ้นเพื่อยกย่องอะลี (อ.) และการเสียสละของเขาในลัยละตุลมุบีต สารคดีนี้ซึ่งแสดงผลงานของเชคมุฮัมมัด ฏูคีย์ ในการสรรเสริญและการเสียสละของอิมามอะลี ออกอากาศทางสถานีโทรทัศน์ของอิหร่านในเดือนออบอน ปี1396 (ปฏิทินอิหร่าน) ผลิตโดยซัยยิด มุฮัมมัด กอซิมียอน ซัยยิด ฮะซัน ซะอาดัต มุศฏอฟะวี ได้อธิบายเหตุการณ์ลัยละตุลมะบีต และบทบาทของอะลี ในสารคดีนี้ [22]
จิตรกรรม
ฮะซัน รุฮุลอะมีน (เกิดในปี 1364 สุริยคติอิหร่าน) ศิลปินชาวอิหร่านได้วาดภาพอิมามอะลี (อ.) นอนหลับอยู่บนเตียงของศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ)ในภาพวาด นัฟซ์ ราซูล [23]