ราชวงศ์อาลิบูเยห์
ราชวงศ์อาลิบูเยห์ (ภาษาอาหรับ: البويهيون) เป็นราชวงศ์ชีอะฮ์ที่ปกครองบางส่วนของอิหร่าน และอิรัก ตั้งแต่ในปี 322-448 ฮ.ศ. ผู้ก่อตั้งราชวงศ์นี้ คือ อะลี บิน บูเยห์ (เสียชีวิต 338 ฮ.ศ.) โดยเขาได้รับการสนับสนุนจากอะฮ์มัดและฮะซัน ผู้เป็นพี่น้องของเขา ราชวงศ์นี้จึงถูกตั้งชื่อตามนามของบิดาของเขา (บูเยห์ ) ในสมัยการปกครองของราชวงศ์นี้ มีการจัดพิธืไว้อาลัยให้อิมามฮุเซน (อ.) ในวันอาชูรอ และการจัดงานวันอีดวิลายะฮ์ของอิมามอะลี (อ.) ในวันอีดเฆาะดีรอย่างเป็นทางการและเป็นวันหยุดราชการอีกด้วย นอกจากนี้ ในช่วงเวลานี้ การกล่าวประโยคว่า ฮัยยะ อะลา ค็อยริล อะมั้ล มีปรากฏอย่างแพร่หลาย ทั้งยังมีการใช้ดินเพื่อทำนมาซและการใช้ตัซเบียะฮ์จากดินกัรบะลา บรรดาผู้ปกครองของราชวงศ์นี้ ได้ทำการบูรณะสถานที่ฝังศพของบรรดาอิมามชีอะฮ์ในประเทศอิรักและมีการขยายการซิยาเราะฮ์สถานที่ฝังศพของพวกเขา
นักวิเคราะห์ประวัติศาสตร์บางคน ได้อ้างแหล่งข้อมูลทางประวัติศาสตร์และหลักฐานต่างๆระบุว่า ราชวงศ์นี้ เป็นราชวงศ์ของชีอะฮ์ ขณะเดียวกัน มีความคิดเห็นที่แตกต่างกันที่เกี่ยวกับว่า อันดับแรกพวกเขาเป็นชีอะฮ์อิมามสิบสองมาก่อน หรือเป็นซัยดียะฮ์และต่อมาเปลี่ยนเป็นชีอะฮ์ รุกนุดเดาะละฮ์ (ปกครอง 323-338 ฮ.ศ.) มุอิซซุดเดาละฮ์ (325-356 ฮ.ศ.) และอะฎูดุดเดาละฮ์ (338-372 ฮ.ศ.) เป็นนามของผู้ปกครองของราชวงศ์นี้ที่เป็นที่รู้จักกัน ได้มีการเชียนประวัติเกี่ยวกับราชวงศ์นี้ต่างๆมากมาย เช่น หนังสือ ตะญาริบุลอุมัม อิบนุมิซกะวัยฮ์ (เขียนในศตวรรษที่ 5 แห่งฮิจเราะฮ์ศักราช) ถือเป็นแหล่งข้อมูลที่สำคัญเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ของราชวงศ์นี้
สถานภาพและความสำคัญ
ราชวงศ์อาลิบูเยห์ เป็นราชวงศ์ชีอะฮ์ที่ปกครองบางส่วนของอิหร่านและอิรักมานานกว่า 120 ปี (322-448 ฮ.ศ.) ในยุคสมัยการปกครองของพวกเขา พิธีกรรมและสัญลักษณ์บางอย่างของชีอะฮ์ เช่น การไว้อาลัยให้อิมามฮุเซน (อ.) และการจัดงานเฉลิมฉลองเนื่องในวันเฆาะดีร ได้มีการจัดขึ้นอย่างเป็นทางการและเปิดเผยต่อสาธารณะเป็นครั้งแรก ช่วงเวลานี้ ถือเป็นช่วงเวลาที่ยอดเยี่ยมที่สุดช่วงหนึ่งของอารยธรรมอิสลาม[2]
การปกครองของราชวงศ์อาลิบูเยห์ ก่อตั้งขึ้นโดยอะลี บุตรชายของอบู ชูญะอ์ บูเยห์ โดยได้รับการสนับสนุนจากอะห์มัดและฮะซัน พี่น้องของเขา และด้วยเหตุนี้ จึงเรียกว่า ราชวงศ์อาลิบูเยห์ หรือ บูอียอน เรียกอีกอย่างว่า ดียาละมะฮ์ [3] และดิลยามียอน [4]